Kapitalizmin bizlere tek seçenek olarak sunduğu
rekabetçi, bencil, kendini beğenmiş, köşe dönücü kültürün yerine özgürlükçü,
eşitlikçi, dayanışmaya dayalı bir kültür örmek üzere yola çıkarken ilhamımızı
Dünya Sosyal Formu (DSF)’den aldığımızı hiçbir zaman gizlemedik. İlhamını
DSF’den alan bir başka yapı, Avrupa Sosyal Formu (ASF), 2006 yılı buluşmasını
Yunanistan’da gerçekleştirirken; Baraka’dan dört aktivist; Besim, Saadet, Mine
ve ben bir yıllık çabamızın ürünü “Biradada Birarada” filmimizle Atina
yollarını tuttuk.
Heybemizde filmimiz, yüreğimizde daha güzel bir dünyaya
inancımızla vardığımız Atina’da bizi sert bir rüzgar karşıladı, bir de
dilenciler… Tarihi ve kültürel olarak zengin bir kentte, sosyal anlamda
Avrupa’nın en önemli olayı gerçekleşirken bulunmak bizi yeterince etkilemişti.
Daha kente adımımızı atar atmaz yüzümüze çarpan rüzgarın sarsıntısını da
kaldırabilirdik. Ancak dilenciliğin neredeyse her türünü gördüğümüz beş gün
boyunca, yaşadığımız sarsınıtıyı atlatmamız mümkün olmadı. Yoksullukla başa
çıkmanın ancak Avrupa çapında ayağa kalkacak bir adalet hareketi ile mümkün
olduğunu biliyoruz, biliyorduk. Zaten bunu bilmesek Atina’da işimiz neydi ki?
Semayenin küreselleşmesine, neo-liberal saldırılara ve
işgallere karşı, emeğin küreselleşmesi, dayanışma ve barış eksenli bir
mücadeleye katkıda bulunmak için oradaydık. Bizim yaşayacaklarımızı biz
yaşamadan yaşayanlardan, ne yaşadıklarını, nasıl direndiklerini ne
önerdiklerini duymak için oradaydık. Küresel sermayeye karşı emeğin küresel
direnişini örgütlemek için, gündemimizi Avrupa’daki yoldaşlarımızla
ortaklaştırmak için ve öğrendiklerimizi öğretmek, öğreneceklerimizi öğrenmek
için oradaydık.
Üretime karşı Reklam
Binlerce panel, konferans, konser, workshop, tiyatro,
film, sergi ve etkinliğin gün gün saat saat görülebileceği programı incelemek
için oturduğumuz stand bölgesi, açıkçası bize çok da çekici gelmedi. Hemen her
örgütün kendi gündemine dair bir bildiriyi elinize tutuşturmaya çalıştığı, sol
içi rekabetin net bir şekilde hissedildiği stand alanını terkedip öğrenme ve
öğretme için en uygun alanlar olan konferans-panel odalarına doğru yollandık.
Ancak önce Latin Amerika’dan gelen Che’nin içkisi mate’lerimizi bitirdik tabii.
Bir Parçalık Eylem
Konferans odalarının arasındaki koridorlarda ilerlerken
kulağımızı okşayan bir müzik duyuyoruz. Biraz meraktan biraz da aldığımız
hazzın devamı için müziğe doğru yaklaşıyoruz. Bir kız üç oğlandan oluşan
dinamik bir grup, daha önce görmediğimiz müzik aletleri ile daha önce
duymadığımız bir parça çalıyorlar bizlere. Bizim gibi meraklılardan oluşan bir
kalabalık çeviriyor etraflarını ve kavalcıyı takibeden fareler gibi,
büyülenmişcesine hep beraber dinliyoruz. Rüya bitiyor, müzik aktivistleri
toplanan kalabalığa bildiriler dağıtıyor. İspanya Devleti’nin baskı altında
tuttuğu BASK bölgesinin özgürlüğünü talep eden grup, bizleri de hapisteki
yoldaşlarıyla dayanışmaya davet ediyor. Biz broşürlerimize baka baka oradan
ayrılırken, başka bir parça başka bir kalabalığı toplamak üzere usul usul
yankılanmaya başlıyor ASF koridorlarında...
Özelleştirme Herkesin Derdi
Eğitimde özelleştirme ile ilgili bir panele katılıyoruz.
Panel özelleştirme üzerine teorik bir tartışmadan çok, farklı ülkelerdeki
deneyimlerin paylaşılması üzerine kurulu. İngiltere’den Almanya’ya, Rusya’dan
Yunanistan’a kasırga gibi esen özelleştirme rüzgarlarına karşı çeşitli
ülkelerden eğitim emekçileri, veli örgütleri ve öğrenci örgütlenmelerinin
alternatif, yaratıcı ve direngen öykülerini dinliyoruz. Onların deneyimi bizim
deneyimimiz oluyor. Onların yaşadıklarından, başımızdakilerin bizim için
planlarını öğreniyoruz. Yalnız olmadığımızı anlıyoruz.
Burası Hükümetlerin Değil Hareketlerin Meclisi
Kıbrıs Sorunu ASF’nin de sorunu. ÖDP ve Sinaspismos’un
organize ettiği Kıbrıs Panelinde, Masis Kürkçügil’in yanında AKEL’i görüyoruz.
Özgürlükçü fikirler bizde olduğu gibi Güney Kıbrıs’ta da köklenmemiş daha.
Kıvanç Diren’in “Kıbrıs’ı Ortodoks Rumlarla, Müslüman Türklerin barış adası
yapalım” dediğini duyduğumuzda kulaklarımıza inanamıyoruz. Tam birbirimize
bakıp aynı şeyi duyduğumuza emin olalım derken, bir Yunanlı kadın basıyor
kahkahayı “love things”(aşk sözleri) diyor gülerek. Ve bize dönüp soruyor,
adanızda daha politik insanlar yok mu? Ama Kıvanç Diren’in aşk sözleri
söylemeyi tercih etmesinin ne kadar mantıklı olduğunu birazdan anlayacağız.
AKEL sözcüsü Kıbrıs Cumhuriyeti ağzından konuşup, hükümetin politikalarını
savunmaya kalkınca; Sinaspismos tepki veriyor: “Burası hükümetlerin değil
hareketlerin meclisi, yanlış yere geldiniz herhalde”. Ardından toplantıda
bulunan Kıbrıslı Rum akademisyenler AKEL’in ABD ile olan işbirliğini,
milliyetçi politikalarını deşifre etmeye başlıyorlar bir bir... Masis Kürkçügil
son noktayı koyuyor; “yoldaşlarımız bilsinler ki biz özeleştiri vermekten
bıkmaya başladık.” AKEL üyesi dinleyiciler salonu terkederken, aşk sözleri
değil de CTP politik çizgisini izah etmeye kalkan sözler söylese neler
olacağını önceden tahmin etmiş bulunan Kıvanç Diren’in ne kadar akıllıca
davrandığını anlıyoruz. Milliyetçi söylemlerini salona yansıtmak yerine,
AKEL’in soldan eleştirisinden zevk almaya bakıyor salondaki CTP’liler, sıranın
kendilerine yaklaştığını farketmeyerek...
Biradada Birarada
Kıbrıs Paneli sonrası salonda bulunan kalabalığa filmimiz
ile ilgili bildirimizi dağıtıyoruz. Büyük de bir ilgi görüyoruz. Kim bu Baraka?
Daha önce ASF’ye gelmiş mi? Kıbrıs’ta bizim gibi örgütler var mı? Daha nice
böyle sohbetler. Filmimize yoğun bir ilgi oluyor. Odanın kapısında insanlar
birikiyor filmi izleyebilmek için... Aynı anda yüzlerce farklı etkinlik varken
bizim etkinliğimizin kapısına yığılan insanlar duygulandırıyor bizi... Film
sonrası heyecanlı sohbetler, tanışmalar, e-mailler, telefonlar... Kıbrıslı Elen
birkaç gençle tanışıyoruz, hepsi de özgürlükçü çocuklar... Yunanistan’daki
eğitimleri bitip Kıbrıs’a döndüklerinde örgütlenecekleri ve aradığımız gerçek
partnerimizi bulacağımız umuduyla ayrılıyoruz yanlarından...
Kiminle Yürüsek?
Yürüyüş saati yaklaştıkça salonlar da, standlar da farklı
bir cıvıldamaya başlıyor. Pankartlar hazırlanıyor, dövizler yazılıyor. Yoğrum
yoğrum yoğrulan bu onbinlerce kişilik kitle, Yunanistanlı sendikaların kitlesel
desteğiyle yüzbinler olmaya hazırlanıyor. Heyecan dorukta... Biz de kendi
aramızda ufak çaplı bir tartışma başlatıyoruz. Sorumuz şu: yürüyüşte hangi
örgütün kortejinde yürüyeceğiz? “Bağımsız takılalım, heryerde gezelim” seçeneği
ilk elenen seçenek oluyor. Ortalıkta dolanmakla eylem yapmak arasındaki farkı
kimse görmese bile, biz hissedeceğiz.
Kendi bilincimize yalan söyleyecek halimiz de yok... Ayrıca farklı bir
ülkedeyiz ve burada eylem alanında toplanma, yürüyüş organizasyonu, sloganlar,
eylem disiplini gibi görmek, bilmek istediğimiz birçok şey var. Karar veriyoruz
ve diyoruz ki buranın yerel bir yapısı ile yürümek bizim için en öğretici
deneyim olacak. Hem biz değil miyiz, içinde bulunduğumuz her alanda o alanın
dinamiklerine öncelik veren? Eh kafa dengi bir örgüt bulmak da zor olmuyor
açıkçası. Sinaspismos ve Diktio arasında bocalıyoruz bir süre. Sonra “Biradada
Birarada”nın gösterimini ayarlarken oluşturduğumuz partnerlik ilişkisinin
devamı ve parti olmamalarından kaynaklı olarak mücadele alanlarımızın
benzerliğinden yola çıkarak Diktio’da karar kılıyoruz.
Meşru Müdafaa Şiddet Değildir
Diktio Yunanca’da network (ağ) demek. Farklı farklı
alanlarda yapılacak örgütlenmelerin, o alanların kendine özgü sorunlarına,
dinamiklerine ve özerkliğine dayalı olarak koordine edilmesi gerektiğini
düşünüyor DİKTİO. Otobüsle toplanma yerine giderken sohbet ettiğimiz
üniversiteli Adamos’a soruyorum: “üniversitede Diktio’yu örgütlüyor musun?”,
“Tabii ki hayır” diyor... Ve cevabı Cristina’dan alıyorum: “onların kendi ayrı
örgütlenmeleri var.” Diktio Yunanistan’da bulunan göçmenler arasında da
çalışmalar yürütüyor. Ve göçmenlerin de kendi ayrı örgütlenmelerini
oluşturmalarına ön ayak olmuşlar. Özgürlük adına eşitliğin ortadan
kaldırılmasına karşı oldukları kadar, eşitlik adına özgürlüğün gözardı
edilmesine de karşılar. Elimdeki Diktio broşürünü karıştırıyorum: “küresel
düşün yerel hareket et”, “ırkçılık ve milliyetçiliğe karşı mücadele”,
“dayanışma”, “kapitalist küreselleşmeye karşı emeğin küreselleşmesi” gibi
başlıklar görüyorum. Neredeyse Baraka’nın değerlerini çevirmişler de yazmışlar
gibi. “Birileri burada bir Baraka kurmuş bizden habersiz” diyorum arkadaşlara,
gülüşüyoruz.
Bu sırada Cristina “biz saldırganlığa karşıyız” diyor.
Bunu neden söylediğini daha iyi anlamak için soruyorum: “pasifist misiniz?”.
“Hayır” diyor Cristina, “peki diyorum, düzenlediğiniz bir eyleme saldırılirsa
karşılık vermez misiniz?” Cristina gülümsüyor ve seyehatin sonuna kadar
aklımızdan çıkmayan yanıtı veriyor: “self-defens is not offense(kendini
savunduğun zaman saldırmış olmazsın)” “Ben” diyor Cristina “Sosyal Form’daki
standlarda Türk militer örgütlerinin sergilediği işkence ve silahlı mücadele
broşürlerini kastetmiştim.” O an anlıyorum ki, kanlı insan vücutları ile dolu
fotoğraf kareleri aklından çıkamamış, tıpkı benim gibi onun da... Böyle
görüntüler üzerinden hangi aklı başında insan solcu olur ki zaten? Ve
anlaşıyoruz ki|; mecbur kalındığında şiddeti reddetmemekle beraber, şiddet
üzerinden propaganda yapmayı doğru bulmuyoruz.
Polis Saldırırsa Bayrakları Takip Edin
Yürüyüş alanına geldiğimizde hepimizin elinde bir uzun
liste var. Bu listede yardım alabileceğimiz avukatların telefonları yazılı. En
ufak bir sorun çıkması durumunda neler yapılacağı, yürüyüş güzergahımız,
anarşistlerin polise hangi noktalardan saldırabileceği, polisin saldırırken
genellikle hangi yöntemleri kullandığı gibi konularda ayrıntılarıyla
bilgileniyoruz. Ve son bir öğüt veriliyor bize: “polis saldırınca genelde bir
diktörtgenin üç yanını kapatarak saldırır. Açık kalan köşeyi kaçmanız için
bırakır. Tehlike geçince bayraklar alana dönecek ve sallanmaya başlayacak, o
zaman toparlanın.”
Bayrakları çok ilginç kullanıyorlar, savunmadan
saldırıya, coşkudan haberleşmeye çeşit çeşit işlevi var bayrakların.
Ve yürüyoruz.
Yüzbinlerce insan barış, adalet, dayanışma, doğa,
eşitlik, özgürlük, kadın hakları vb. yüzlerce neden için yürüyor. Daha ilk
polis saldırısında caddedeki tüm çöp kutuları ateşe veriliyor. Duman, biber
gazının etkisini azaltıyormuş. Gaz da tam biber gazı ama... Ters dönmüş yanan
arabaların arasından geçtiğimiz bir anda, koşmakta olan bir grup polise “en dio
(bir ki)” sloganları ile eşlik ediyoruz. Küfürlere, el kol hareketlerine
sinirlenmeyen polis, bu slogana çok sinirleniyor. Ama zaten biz de sevimlilik
olsun diye atmıyoruz sloganı.
Forum Hareketi Bir Sol Turizm Faaliyeti Değildir
Saatler sonra yolun sonuna geliyoruz. Yunanlı
yoldaşlarımızla yürüdüğümüz ilk yolun sonuna... Ayaklarımız yorgun da olsa
yüreğimiz daha uzun yollara birlikte çıkabileceğimizi anlamanın coşkusuyla
dolu, otelimize dönüyoruz. Metro’da yürüyüşten dönen çeşitli gruplardan
gençler, ellerinde dövizler, yüzleri gülüyor.
Atina’da gerçekleşen 4. Avrupa Sosyal Formunun
bilançosunu çıkarmak bu kısa anı-gözlem yazısının sınırlarını çok aşar. Ancak
Form’a öğrenmek, deneyim paylaşımında bulunmak ve kendi ürettiklerini paylaşmak
için değil de, örgütünün reklamını yapmak için gelmiş sekter örgütler yanında,
sosyal formu bir turizm faaliyeti gibi kurgulayarak dolaşmaya gelmiş bireysel
bireycilerin bu hareketi yaratan yapılar olmadığının altını çizmek gerekiyor. Evet,
onlar var. Ve başarılı olan, büyüyen, dinamik her hareketin etrafını
sarmalayacaklar, oralarda görünmek isteyecekler, hatta zaman zaman onu yeterli
bulmayıp eleştirecekler. Ancak bilmemiz gereken en önemli şey; üreten, ayağını
bastığı coğrafyada somut ilişkiler kuran, somut işler yapan yapılar var olduğu
sürece; bu yapıların bilgi, deneyim ve fikirlerini paylaşma ihtiyacı da var
olacak. İşte Avrupa Sosyal Formu bunun için değilse, hiçbirşey için değildir.
*Sevgili Kıvanç Eliaçık’ın kulakları çınlasın
-----------------------
SÜTUN
“Başka Bir Dünya Mümkün”
Bu slogan, bugün sol içinde kendini radikal sayanların
eleştirmek için yarışa girdikleri bir slogan. Eleştirilerin ana ekseninde;
bugünü eleştirmek ve başka bir alternatifin olası olduğuna vurgu yapmakla
birlikte, o “başka” dünyanın nasıl bir dünya olacağını tarif etmeyişine açık
bir sitem var. Kimisi o dünyanın sosyalist olduğunu, kimisi “ekolojist”
olduğunu ama hemen hepsi de “anti-kapitalist” olduğunu açıkça duymak istiyor…
Ne ki, sözün özüne indiğimizde; “mümkün” olan, gerçekten de “başka bir
dünya”dır. Çünkü kendi kaderine kendisinin seçmediği koşullar altında hükmeden
insanlık, bugünkü dünyaya mahkum değildir. Ve geleceğin dünyasının nasıl bir
dünya olacağını yine insanlar ve onların mücadeleleri tayin edecektir. Bugün
var olan dünya olduğu gibi kalmayacak! Değişecek… Ya biz onu mümkün olan en iyi
dünya yapmak üzere harekete geçeceğiz, ya da o mümkün olan en kötü dünya olma
yolunda ilerlemeye devam edecek. Dünyanın şimdiki halinde hepimizin sevmediği,
beğenmediği yönler var. Kimimiz onun doğaya daha saygılı, kimimiz kadın-erkek
ilişkilerinde daha eşitlikçi, kimimiz sınıfsal sömürünün olmadığı hali için
mücadele ediyoruz. Yani “başka türlü bir dünya” hepimizin istediği. Hepimizin
ortak noktası olan bu yerden hareket ederek, güçlerimizi birleştirmenin doğru
bir yöntem olduğunu ise Dünya Sosyal Formu (DSF), Avrupa Sosyal Formu (ASF)
pratiği bize ispatlamış durumda.
Bizlerle birlikte olmak için; o başka dünyanın, onu
yapacak insanların somut deneyimleri ve ihtiyaçları doğrultusunda şekillenmesi
yerine, bugünden ölçülüp, biçilip, tartılıp kararlaştırılmasını şart koşanlara
ise fazla bir sözümüz yok söyleyecek.
Tıpkı Brecht’in şiirindeki gibi:
“Doğrusu dostlarım, bir insan
bastığı yerin ne denli kızdığının farkında değilse
ve orada durmaktansa, neresi olursa olsun
başka bir yere gitmek zorunluluğunu duymuyorsa
söyleyecek hiçbir sözüm yok o insana.
…
bizler de, artık bundan böyle,
boyun eğme zanaatıyla değil de
boyun eğmeme zanaatıyla ilgilenen bizler de,
somut öneriler öne sürerek
etten kemikten işkencecilerini alaşağı etsinler diye
insanlara çağıran bizler de,
inanıyoruz ki,
yaklaşan bombardıman filoları karşısında parababalarının,
yok şu sorunu nasıl çözeceğimizi,
yok şu konuda ne önerdiğimizi,
ve devrimden sonra,
biriktirdikleri paralarının ve bayramlıklarının ne
olacağını
durup durup soranlara
fazla bir sözümüz yok söyleyecek.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder